İran-İsrail savaşında 9. gün: Karşılıklı misillemeler sürüyor, İran’dan savaşın seyrini değiştiren hamle

İran ile İsrail arasındaki savaş dokuzuncu gününe girdi.

İki tarafın sessizliğini koruduğu görülürken sekizinci günde ise taraflar karşılıklı saldırıları sürdürdü.

İran sabah saatlerinde Beerşeba’ya füze saldırısı düzenledi.

İran medyası, sabah saatlerinde düzenlenen füze saldırısında ABD ile İsrail ordusu tarafından ortaklaşa kullanılan Nevatim Hava Üssü’nün hedef alındığını bildirdi.

Gün içerisinde İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), İran’a yönelik saldırı düzenlediklerini açıkladı.

Savaşın dokuzuncu gününe girildiğinde ise ABD Başkanı Donald Trump açıklamalarda bulundu.

İran ile görüştüklerini belirten Trump, çatışmaları nasıl durduracağını bilmediğini söyledi.

Trump, ABD’nin İran’a olası bir müdahaleye belki gerek kalmayacağını belirterek, “İran’a iki hafta süre veriyorum.” dedi.

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi, ülkede İsrail ile işbirliği yapan unsurlara yarına kadar teslim olma çağrısında bulunarak yarından sonra bu kişiler için en ağır cezaların işletileceğini açıkladı.

Yapılan yazılı açıklamada, “İsrail tarafından aldatılmış, bilerek ya da bilmeyerek siyonist rejimle herhangi bir bağ kurmuş kişilerin 1 Tir (22 Haziran) kendilerini yetkili makamlara bildirmeleri halinde İslami af kapsamında cezadan muaf tutulabilecekleri” belirtildi.

Açıklamada, bu tarihte teslim olmayanların, savaş koşullarında düşmanla işbirliği yapan “beşinci kol” olarak değerlendirileceği ve bu kişilere casusluk ya da askeri işbirliği suçlamalarıyla en ağır cezaların uygulanacağı belirtildi.

Özellikle insansız hava araçları (İHA), iletişim cihazları, silahlar ya da başka herhangi bir askeri ekipmanla yakalanan kişiler hakkında derhal işlem yapılacağı vurgulandı.

İranlı nükleer bilim adamı Dr. İsar Tabatabai’nin evinde uğradığı saldırıda eşiyle birlikte hayatını kaybettiği belirtildi. Mehr Haber Ajansına göre, İran’ın nükleer sanayisine önemli katkılarda bulunduğu belirtilen Tabatabai, eşi Mansure Haci Salim ile İsrail’in geçen hafta düzenlediği saldırılarda evinde öldürüldü. Haberde saldırının ne zaman ve nasıl düzenlendiğine ilişkin detay verilmedi. Nükleer Mühendislik dalında 2007 yılında doktora eğitimini tamamlayan Tabatabai, uzun yıllar İran’ın nükleer sanayi alanında çalışmalar yapmıştı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yaptığı açıklamada, “AB-İran müzakerelerini hızlandıracağız” ifadelerini kullandı.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), şu ana kadar İran’dan 1000 adet insansız hava aracı fırlatıldığını açıkladı.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ev sahipliğinde başlayan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 51. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda konuştu.

Arakçi, ABD’nin, İsrail’in İran’a saldırılarına katılmasının çok talihsiz ve herkes için çok tehlikeli olacağını söyledi.

Arakçi, açıklamasında şöyle konuştu:

“Diplomasi, geçmişte işe yaradı, gelecekte de işe yarayabilir. Fakat, diplomasiye geri dönmemiz için saldırganlık durdurulmalı.”

Arakçi, İsrail’in açıkça diplomasiye karşı olduğunu belirterek, “2015’te olduğu gibi müzakereli bir çözüme kesinlikle hazırız” dedi.

Üst düzey bir İranlı bir yetkili CNN International’a konuştu. Yetkili, “İran füze politikasını değiştirdi. Artık çok sayıda füze fırlatmak yerine hassas hedeflere karşı gelişmiş güdümlü füzeler kullanıyoruz. Nicelik yerine niteliğe odaklandık” ifadesini kullandı.

Eski ABD Başkanı Bill Clinton, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun çatışmaları “iktidarda kalmak için” sürdürdüğünü söyledi. Clinton, Netanyahu’nun İran ile yüksek tansiyonu sürdürmesindeki asıl amacının başbakanlık koltuğunda ayrılmak istememesi olduğunu ifade etti. Clinton ayrıca,tansiyonun düşmesi gerektiğini belirtirken Trump’ın da bu yönde hareket etmesini umduğunu vurguladı.

İran’ın Fars haber ajansına göre, İsrail İran’ın İsfahan’daki nükleer tesisini hedef aldı. Bu sabah erken saatlerde İsfahan’da patlamalar yaşandığı bildirildi. Fars haber ajansı tesiste tehlikeli madde sızıntısı olmadığını duyururken İsrail Savunma Kuvvetleri’nden ise konuya ilişkin herhangi bir açıklama gelmedi.

İsrail’in İran’ın Kum kentinde sivil bir binaya düzenlediği saldırıda 16 yaşındaki bir çocuk yaşamını yitirdi, 2 kişi yaralandı. İran devlet televizyonuna göre, İsrail, Kum’da Salariye Mahallesi’ne saldırı düzenledi. Sivil bir binanın vurulduğu saldırıda 16 yaşındaki bir çocuk hayatını kaybetti. Saldırıda 2 kişi de yaralandı.

İsrail ordusu, İran’ın füze deposu ve rampalarına yönelik hava saldırısı başlattığını duyurdu.İsrail ordusundan yapılan yazılı açıklamada, İsrail ordusunun İran’ın orta kesimlerindeki füze deposu ve rampalarına yönelik yeni bir saldırı dalgası başlattığı belirtildi.

İran’dan saldırıya ilişkin henüz bir açıklama gelmedi. Kısa bir süre önce İran’dan İsrail’e füze saldırısı düzenlenmiş, Tel Aviv semalarında önce sirenler, ardından patlama sesleri duyulmuştu.

İsrail ordusu, İran’dan yeni füze atışlarını önlediğini açıklarken, başkent Tel Aviv semalarında patlama sesleri duyuldu. Ordudan yapılan yazılı açıklamada, atılan füzelerin ardından hava savunma sistemlerinin devreye girdiği belirtildi. Başkent semalarında önce saldırı alarmları, sonra patlamalar duyuldu.

Ülke basını, İran’dan düzenlenen son misillemede 10 kadar füze atıldığını yazdı.İsrail acil yardım servisleri, doğrudan isabet ve yaralı ihbarı almadıklarını duyurdu. Sosyal medyada, hava savunma sistemlerinin gelen füzeleri önlediği ve düşen şarapnelden bir evin çatısında yangın çıktığı görüntüler paylaşıldı.

ABD Başkanı Donald Trump, New Jersey’de gazetecilere açıklamalarda bulundu. Trump, çatışmayı sona erdirmek için diplomatik bir çözüm arayışında olsa bile, İsrail’den İran’a yönelik hava saldırılarını durdurmasını talep etmesinin zor olacağını söyledi. Trump, “Birisi kazanıyorsa şu anda böyle bir talepte bulunmanın çok zor olduğunu düşünüyorum. Birisi kaybediyorsa bunu yapmak biraz daha zor. Ama hazırız, istekliyiz ve yetenekliyiz. İran’la konuşuyoruz ve ne olacağını göreceğiz” ifadelerini kullandı.

Trump, Avrupa’nın İran’la diplomatik ilişki kurma çabalarını reddederek, bunların çatışmayı sona erdirme çabalarına yardımcı olmadığını söyledi. Trump, “İran, Avrupa ile konuşmak istemiyor, bizimle konuşmak istiyor. Avrupa bu konuda yardımcı olamayacak” dedi.

Trump, İran’a yönelik ABD askeri müdahalesine ilişkin karar için iki haftalık sürenin ‘maksimum’ süre olduğunu ve kararını daha erken verebileceğini belirtti. Trump, İran’ın nükleer tesislerine saldırı olasılığını değerlendirirken, ABD’nin kara birliklerini devreye sokma olasılığını değerlendirmediğini kaydetti.

Trump, ayrıca ‘her zaman barış elçisi olacağını’ ancak ‘bazen barışı sağlamak için biraz sertliğe ihtiyaç olabileceğini’ söyledi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in İran’a saldırılarıyla başlayan çatışmalarda diplomasiye bağlı olduklarını savunarak Trump yönetiminin, “diplomatik bir sonuca varma umuduyla beklediğini” öne sürdü. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, günlük basın toplantısında değerlendirmelerde bulundu.

Bruce, İran-İsrail gerginliği konusu başta olmak üzere, müttefik ve ortaklar ile “her cephede çalıştıklarını” belirterek “Çabalarımız, açıkça Başkan’ın öncelikle diplomasiye olan bağlılığını ve diplomasinin başarılı olabileceğine inandığını yansıtıyor.” ifadesini kullandı.

İran’a verilen iki haftalık süreye ilişkin soruya karşılık da Bruce, İranlılarla daha önce masaya oturduklarını, şimdi bu süreçte nihai kararları Trump’ın alacağını ve diplomatik bir çözüm için “bu iki haftayı beklemenin de faydalı olabileceğini öngördüğünü” dile getirdi.

Trump’ın müzakereler için “hala umutlu olduğunu” tekrarlayan Bruce, ancak bu süreçte İran’ın ABD çıkarlarını veya personelini hedef alması durumunda “sonuçlarının korkunç olacağı” uyarısında bulundu.